Cukrzyca (Diabetes mellitus)

Cukrzyca (Diabetes mellitus) to przewlekła choroba metaboliczna o różnorakiej etiologii, charakteryzująca się przewlekłą hiperglikemią oraz zaburzeniami metabolizmu węglowodanów, tłuszczów i białek, w wyniku zaburzeń wydzielania lub działania insuliny.
Cukrzyca występuje u wszystkich ras ludzkich (a także w świecie zwierząt), na wszystkich kontynentach, w każdym wieku). Zahamowanie wpływu insuliny na komórki i tkanki, w wyniku niewrażliwości na insulinę bądź braku tego hormonu, klinicznie manifestuje się hiperglikemią i glikozurią. Konsekwencją długotrwałego utrzymywania się zaburzeń gospodarki węglowodanowej, tłuszczowej i białkowej są przewlekłe powikłania cukrzycy w postaci angiopatii oraz neuropatii. Dlatego cukrzyca jest jedną z głównych bezpośrednich i pośrednich przyczyn inwalidztwa oraz wczesnej umieralności. Umieralność wśród osób z cukrzyca typu 1 jest 10-krotnie większa, a z cukrzycą typu 2 – 4-krotnie większa niż w normalnej populacji. Liczbę chorych na cukrzycę w roku 2000 szacowano na ok.175 milionów, z czego 157 milionów to cukrzyca typu 2, a 18 milionów to cukrzyca typu 1. W Polsce w roku 2000 było ok.200 tysięcy chorych na cukrzycę typu 1 i 1147 tysięcy chorych na cukrzycę typu 2.
Pierwszy opis kliniczny cukrzycy podał grecki lekarz Areteus z Kapadocji (30-90) w swej pracy patologicznej. Nazwę “diabetes mellitus”, jako określenie cukrzycy pierwszy zastosował angielski chirurg, aptekarz i chemik Wiliam Cullen (1710-1790). Wyraz “diabetes” wywodzi się z greckiego “diabajno”, oznaczającego przeciekanie lub przenikanie płynu, który nie ulega przeobrażeniom w organizmie, ale przechodzi przezeń w stanie niezmienionym. Natomiast słowo “mellitus” pochodzi od łacińskiego “mel” co znaczy słodki lub miodowy.